Dobrze znamy pojęcie „wypalenia zawodowego”. Czy istnieje „wypalenie uczniowskie”?
Ciekawy artykuł na ten temat ukazał się w „Oxford Learning” w lipcu 2019 roku.
Współczesnym uczniom szkół średnich trudno jest poradzić sobie z obciążeniem wynikającym z obowiązków szkolnych, zajęć pozalekcyjnych, przygotowaniami do egzaminów, oczekiwaniami rodziców i coraz częściej pracą, którą mają w weekendy.
Brak umiejętności radzenia sobie ze stresem i zarządzania czasem w sytuacji zbyt dużego przeciążenia, może doprowadzić do narastania stresu, poczucia bezradności, wypalenia uczniów.
Co to jest wypalenie?
Wypalenie to narastanie stresu w czasie, które powoduje uczucie przytłoczenia i brak kontroli. Gdy nastolatek osiągnie punkt wypalenia, trudno mu wówczas zmotywować się do wykonywania zadań.
W rezultacie jego wydajność maleje, wpływając negatywnie zarówno na stopnie, jak i na ogólny stan zdrowia i samopoczucia.
Co powoduje wypalenie ucznia w szkole średniej?
Bardzo często nastolatkowie nie mają jeszcze dostatecznie rozwiniętych umiejętności potrzebnych do radzenia sobie ze stresem. Dodatkowo szkoła średnia wprowadza wiele nowych stresorów do ich życia. Niektóre z tych czynników stresogennych to:
- egzaminy maturalne, zawodowe
- wyższe wymagania na przedmiotach realizowanych na poziomie rozszerzonym
- większe wymagania i oczekiwania (nauczycieli, rodziców, kolegów) niż w szkole podstawowej
- aplikacje na studia i uniwersytety (często zagraniczne)
- nowe relacje w środowisku szkolnym, konieczność odnalezienia się w nowym życiu społecznym
Chociaż stres w życiu jest normalny (i nie zawsze zły), brak umiejętności radzenia sobie ze stresorami prowadzi do wypalenia. Dlatego ważne jest, aby opracować strategie, które pomogą nastolatkowi uniknąć wypalenia.
Wskazówki, które pomogą nastolatkowi uniknąć wypalenia
1.Twórz zdrowe nawyki
Zdrowe nawyki poprawiają ogólne samopoczucie i pomagają zwalczać stres. Zbuduj z nastolatkiem rutynę, która obejmuje następujące elementy:
-
-
-
- śpij co najmniej 8 godzin
- jedz zdrowo
- codziennie przeznaczaj czas na ćwiczenia
- pij dużo wody
-
-
2. Opracuj strategię zarządzania stresem
Dzięki zarządzaniu czasem i planowaniu stres może zostać złagodzony. Usiądź ze swoim dzieckiem i przedyskutuj z nim sposoby lepszego zorganizowania czasu i identyfikowania wyzwań.
Widząc plan dziecko uspokaja się i nabiera wiary, że może wykonać zadania i lepiej wykorzystać swój czas. Zachęcaj do:
-
-
- używania notatnika lub innego narzędzia do zarządzania czasem, aby śledzić ważne terminy
- stworzenia planu dla trzech najważniejszych rzeczy do rozwiązania każdego dnia
-
3. Zachęcaj dziecko do dbania o siebie
Ćwiczenie „samoopieki” jest ważne dla poprawy nastroju i uspokojenia emocji. Poświęć trochę czasu na stworzenie listy czynności, które interesują Twoje dziecko, i zachęcaj do wybierania aktywności z listy, gdy czuje się zestresowane:
- przeczytaj książkę (nie wymaganą do szkoły)
- posłuchaj muzyki
- rysuj lub maluj
- napisz coś kreatywnego (jak w czasopiśmie)
- wypróbuj nowy przepis na ciasto, sałatkę, zdrową przekąskę itp
- obejrzyj zabawny film na YouTube
4. Wytłumacz, że nieraz dobrze jest powiedzieć „Nie”
Kiedy uczniowie biorą na siebie zbyt wiele zobowiązań i nie potrafią ustalić priorytetów, może to doprowadzić do przytłoczenia, zdenerwowania i nieradzenia sobie z zadaniami. Jeśli twoje dziecko mówi „tak” na wszystko, to pomóż uczyć się asertywności. Ustalanie granic to świetny sposób, na upewnienie się, że Twoje dziecko nie bierze na siebie więcej, niż może sobie poradzić.
Ustalcie, że mówienie „nie” od czasu do czasu jest całkowicie w porządku. Zachęcaj do określenia, kiedy powinno powiedzieć „nie”, na przykład:
- kiedy ma ważne projekty, klasówki, egzaminy
- kiedy jest po męczącym dniu i nie miała możliwości na odpoczynek/relaks
- jeśli ma już inne plany
5. Zapewnij swoje dziecko, że proszenie o pomoc nie jest niczym złym
Niektórzy uczniowie boją się prosić o pomoc, bo odbierają to jako swoja porażkę. Może się też zdarzyć, że nie wiedzą gdzie i w jakich sytuacjach szukać pomocy. Porozmawiaj ze swoim dzieckiem o dostępnym wsparciu. Zdejmujesz z niego olbrzymi ciężar samotności i bezradności jeżeli wie, że może zwrócić się o pomoc (i że jest to w porządku), .
Osoby, które mogą pomóc, gdy twoje dziecko czuje się zestresowane, to:
- nauczyciele i wychowawcy
- Ty lub inny zaufany dorosły
- pedagog/psycholog w szkole
- przyjaciele, rodzina
źródło: https://www.oxfordlearning.com/tips-to-avoid-high-school-burnout/